Zzp'ers keuren conceptwet af: 'juridisch te complex'

Een internetconsultatie over  nieuwe wetten tegen oneigenlijk ondernemerschap (schijnzelfstandigheid) was vrijdag net begonnen toen er kritiek losbarstte. Zelfstandige werknemers (zzp'ers) en hun belangengroepen geloven dat het wetsvoorstel: “vaag”, “juridisch ingewikkeld” en onmogelijk uit te voeren. Ook de regerende VVD heeft  bedenkingen.

“Dit zal de echte zelfstandigen doden”, waarschuwt Margreet Drijvers, directeur van het Platform Zelfstandig Ondernemers. “Daarom is tijdelijk en vervangend beheer op zelfstandige basis onmogelijk. Deze wet is gewoon een stap terug in de tijd.

Volgens de Vereniging van Zelfstandigen (VZN) heeft het wetsvoorstel directe gevolgen voor het bestaansrecht van zelfstandig ondernemers. De kaders om te bepalen wie als onafhankelijk kan kwalificeren en wie niet, zijn vooraf voldoende duidelijk, vinden koepelorganisaties. “Het lijkt erop dat er een nieuw verbod op de app in de maak is”, schrijft Cristel van de Ven, voorzitter van VZN, bij het Financieel Dagblad.

Het wetsvoorstel beoogt een einde te maken aan het jarenlange verbod op wetshandhaving na de mislukte DBA. Deze wet op zelfstandigen uit 2016 was bedoeld om de verantwoordelijkheid voor het bepalen van de arbeidsrelatie tussen klanten en werknemers eerlijk te verdelen, maar veroorzaakte zoveel verwarring dat de handhaving ervan vrijwel onmiddellijk werd opgeschort.

Inhoud werkzaamheden zzp'er

Het conceptvoorstel gaat  over ‘werkinhoudsmanagement’ (wordt iemand begeleid en begeleid bij zijn werk?) en ‘integratie’ (gaat de opdrachtnemer hetzelfde werk doen als een medewerker in de organisatie, is werk een van de hoofdactiviteiten?). Deze duiden op een dienstverband.

Aan de andere kant is het de vraag of de werkzaamheden ‘voor eigen rekening en risico’ worden uitgevoerd, hetgeen blijk geeft van ondernemerszin. Als tegengestelde factoren bij een bepaalde taak even belangrijk zijn, gaat het erom of de ondernemer zich in het algemeen als ondernemer gedraagt, bijvoorbeeld bij het verwerven van en  investeren in overheidsbedrijven.

Dit concept is helaas te beperkt voor de koepelorganisaties van zelfstandige organisaties. Ze zijn bezorgd dat de zakelijke criteria van demissionair minister Karien van Gennip in het kader van de missie zullen worden herzien. Ze willen een bredere visie op de mensheid.

'Nalatig'

Het kabinet zegt dat de Nederlandse en  Europese arbeidswetten deze mogelijkheid niet bieden. Hoogleraar arbeidsrecht Jaap van Slooten is het daar niet mee eens. “Dit is in tegenspraak met de uitspraak in de Deliveroo-zaak”, aldus Van Slooten. “De Hoge Raad zei toen dat er naast werk ook met andere aspecten van het ondernemerschap rekening moet worden gehouden.”

Van Slooten vindt het ‘onverstandig’ om alleen als laatste redmiddel een bedrijf buiten zijn missie te hebben. 'Van Gennip deed de deur op slot. We zoeken naar een balans tussen voorspelbaarheid en de vrijheid van ondernemers, maar hier riskeert de minister het kind met het badwater weg te gooien.”

Aan de andere kant zijn sponsororganisaties het eens met het wettelijke vermoeden van arbeidscontracten met een  lage rente. Dit geldt als iemand minder dan € 32,24 per uur ontvangt. De opdrachtgever moet dan  bewijzen dat er geen problemen zijn met de toestand van de werknemer.

De kritiek op de zzp'ers vond weerklank in de grootste Kamerfractie, de VVD. Volgens de woordvoerder gaat het er niet alleen om te kijken of iemand past in het stereotype van de medewerker, maar ook om mensen  de kans te geven het tegendeel  te laten zien.

“Dit is de reden waarom zakelijke criteria zo belangrijk zijn, als contra-indicatie.” De partij wil de vrijdag gepresenteerde documenten bestuderen om te beoordelen of deze kloppen of niet. “De kritiek van onafhankelijke organisaties op dit punt is nog steeds niet geruststellend.”

Zzp'ers kunnen zich verzekeren tegen arbeidsongschiktheid. Vergelijk AOV-premies op deze site.